داده ها در پایگاه داده ها به صورت سلسله مراتبی ساماندهی می شوندپایگاه داده ها ، به عنوان عنصر اساسی طراحی سیستم های اطلاعاتی محسوب می گردد.

در واقع پایگاه داده ها عمده ترین عامل یکپارچه کننده سیستم های اطلاعاتی می باشد.

پایگاه داده ها مجموعه ای از از داده های ذخیره شده به صورت مجتمع و مبتنی بر یک ساختار با حداقل افزونگی، و تحت کنترل متمرکز است که استفاده از آن به صورت اشتراکی و همزمان نیز میسر می باشد.

سلسله مراتب داده ها

داده ها در پایگاه داده ها، به صورت سلسله مراتبی سازماندهی می شوند، که این سلسله مراتب شامل

بیت ،بایت، کاراکتر ، فیلد ، رکورد ، فایل و پایگاه داده می باشد.

بیت: کوچکترین واحد حافظه است که می‌توان یکی از ارقام دودویی صفر یا یک را در آن ذخیره نمود.

بایت: به مجموعه بیت ها، بایت گفته می شود. هر بایت از ۸ بیت تشکیل می شود که معرف یک کاراکتر است.

کاراکتر: اساسی ترین واحد منطقی داده، کاراکتر است. که شامل حروف الفبا ، اعداد یا علائم خاص است.

که از دیدگاه کاربر یعنی از دید منطقی که مقابل دیده فیزیکی است کاراکتر پایه ترین و اساسی ترین عنصر داده است که می تواند مشاهده و دستکاری شود.

فیلد: به مجموعه ای از چند کاراکتر به هم مرتبط که یک فقره اطلاع راجع به فرد ، موضوع یا کالایی را ارائه کند فیلد گفته می شود. مثل نام نام خانوادگی شناسنامه کد ملی و غیره

رکورد: از ترکیب چند فیلد مرتبط به هم ، یک رکورد یا سابقه اطلاعاتی تشکیل می شود. به عنوان مثال ، رکورد مربوط به هر یک از کارکنان یک سازمان می تواند شامل نام ، نام خانوادگی ، آدرس ، شماره تلفن و غیره باشد.

فایل:مجموعه‌ای از رکوردهای به هم مرتبط ، یک فایل یا پرونده اطلاعاتی را به وجود می آورد. که می‌تواند مربوط به یک برنامه کاربردی خاص باشد نکته مانند فایل مشخصات در یک سیستم حقوق و دستمزد و یا فایل کالا و قطعات در یک سیستم انبار

پایگاه داده:

پایگاه داده ها مهم ترین و تشکیل دهنده در سیستم های اطلاعاتی است.

مجموعه ای از داده‌های ذخیره شده به صورت مجتمع و مبتنی بر یک ساختار، با حداقل افزونگی و تحت کنترل متمرکز است که استفاده از آن به صورت اشتراکی و همزمان نیز میسر است.

انواع پایگاه داده ها:

پایگاه داده های عملیاتی:

اطلاعاتی که برای پشتیبانی از عملیات و فرایندهای سازمان مورد نیاز است را ذخیره می کنند. مانند: پایگاه داده مشتریان ، پایگاه داده منابع انسانی ، پایگاهداده موجودی‌ها و غیره

پایگاه داده های توزیعی:

با هدف بهبود عملکرد ایستگاه های کاری و همچنین تسهیل دسترسی کاربران نهایی به اطلاعات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع پایگاه داده می‌تواند بر روی شبکه‌های گسترده جهانی ، اینترانت و اکسترانت قرار بگیرند.

پایگاه داده های چند رسانه ای:

رشد سریع وب سایت ها بر روی اینترنت و همچنین اینترانت و اکسترانت ، به طور شگفت انگیزی استفاده از پایگاه داده های چند رسانه ای را افزایش داده است. از بر روی پایگاه داده های چند رسانه ای اطلاعات چند رسانه ای وب سایت ها مانند متن ، گرافیک ، صدا ، تصویر ، ویدئو و غیره ذخیره میشود.

اجزاء پایگاه داده ها:

1- داده:

داده ها مهمترین جزء هر پایگاه محسوب می شوند. اطلاعات ذخیره شده در پایگاه داده ها از منابع و فایل های مختلفی جمع آوری می شوند.

2- ساختار پایگاه داده:

روشی که رکوردها سازماندهی می‌شوند و با یکدیگردر پایگاه داده‌ مرتبط می‌شوند ، سازمان یا ساختار پایگاه داده نامیده می‌شود. که به دو دسته فیزیکی و منطقی قابل تقسیم می باشد.

3- سیستم مدیریت پایگاه داده:

شامل برنامه هایی جهت ذخیره سازی و بازیافت داده ها و از سوی دیگر اداره پایگاه داده ها می باشد.

به عبارت یک فعالیت مدیریتی است که فناوری های سیستم های اطلاعاتی از قبیل مدیریت پایگاه داده ، انبار داده ها ، و دیگر ابزارهای مدیریت داده را برای اداره کردن منابع سازمان جهت برآورده ساختن نیازهای اطلاعاتی ذینفعان سازمان(داخلی و خارجی) به کار می‌گیرد.

4- سخت افزار:

سخت افزار مورد نیاز پایگاه داده است عبارتند از:

۱. سخت افزار ذخیره سازی داده

۲. سخت افزار پردازنده های مرکزی

۳. سخت افزار ارتباطی

5- نرم افزار:

نرم افزار شامل خود سیستم مدیریت پایگاه داده و برنامه های کاربردی ، سیستم عامل و نیز نرم افزارهای شبکه ای است.

6- کاربران:

به چهار دسته تقسیم می شوند:

1- مدیران پایگاه داده

2- طراحان پایگاه داده

3- برنامه نویسان پایگاه داده

4- کاربران نهایی یا استفاده کنندگان سیستم