تجارت الکترونیک یا(Electronic commerce)،که به تجارت اینترنتی معروف است، به خرید و فروش کالاها یا خدمات با استفاده از اینترنت و انتقال پول و داده برای اجرای این معاملات اشاره دارد. در معنایی که اتحادیه اروپا در سال 97 میلادی تجارت الکترونیک را معنی کرده است، تجارت الکترونیک، تجارتی است که بر پردازش و انتقال الکترونیکی داده ها، شامل متن، صدا و تصویر مبتنی می باشد. به عبارت دیگر هر نوع داد و ستد تجاری که در بستر فضای دیجیتال به انجام برسد تجارت الکترونیک گفته می شود. این در حالی است که کسب و کار الکترونیک به همه ی جوانب فعالیت یک تجارت آنلاین اشاره دارد، اما تجارت الکترونیک به طور خاص به معامله کالا و خدمات اشاره دارد.

 

تاریخچه تجارت الکترونیک

ارتباط بین تجارت و تکنولوژی از سالیان قبل وجود داشته و همچنان ادامه دارد. تجارت الکترونیک(e-commerce) ابتدا در سال های ابتدایی دهه ی 60 میلادی، زمانی که شرکت های حمل و نقل و برخی شرکت های کوچک فروشنده کالاها، قصد داشتند دفاتر بدون کاغذ داشته باشند، ایجاد شد. تجارت الکترونیک در ابتدای پیدایش خود چیزی بیش از یک اطلاع رسانی ساده تجاری نبود و هر کس میتوانست محصولات خود را با استفاده از صفحات وب بر روی اینترنت تبلیغ نماید. این نوع تجارت، از سال 1965 آغاز شد زمانی که مصرف کنندگان توانستند پول خود را از ماشین های خودپرداز دریافت کرده و خرید های خود را با کارت های اعتباری انجام دهند.

در اواسط دهه ی 70 میلادی نیز توسط کار گروه تایید استاندارهای بین المللی تایید شد و به عنوان استانداری برای تمامی شرکت ها، به آنها معرفی شد. این عمل به نام EDI تبادل اطلاعات الکترونیک معروف شد. این انتقال اطلاعات که به صورت ساده و تحت استاندارد های لازم EDI ما بین شرکت های تجاری صورت میگرفت، مسائل اداری سنتی و کاغذ و وجود نیروهای انسانی در این بخش ها را به طور چشم گیری کاهش داد. در حال حاضر چیزی حدود 95 درصد از شرکت ها به دلیل کاهش هزینه ها و بالا رفتن راندمان کار از EDI استفاده میکنند. در حقیقت پایه و اساس تجارت الکترونیک EDI است.

در اوایل دهه نود با استفاده از شبکه جهانی وب و بکارگیری اینترنت، اصطلاح تجارت الکترونیکی شکل گرفت. تجارت الکترونیکی به سرعت شروع به رشد کرد و وب سایت های فراوانی ساخته شدند. یک دلیل این رشد سریع، ایجاد شبکه ها، پروتکل ها و نرم افزار جدید تجارت الکترونیکی بود و دلیل دیگر آن افزایش رقابت و سایر فشارهای رقابتی بود. کم کم اکثر شرکت های بزرگ اقدام به طراحی سایت برای معرفی خود نمودند و مفهوم فروش از طریق این وب سایت ها از سال 97 میلادی گسترش پیدا کرد.

 

دسته بندی های تجارت الکترونیک

در تجارت الکترونیک، چهار دسته بندی وجود دارد که در اینجا به توضیح مختصری در رابطه با هر کدام میپردازیم :

* کسب و کار با کسب و کار (B2B) : تجارت الکترونیک که در حقیقت مخفف شده ی عبارت Business to Business می باشد، به نوعی مبادله الکترونیکی گفته میشود که طرفین معامله در آن یک شرکت، بیزینس یا کسب و کار هستند. به طور مثال هنگامی که یک کارخانه قطعات مورد نیاز برای ساخت خودرو را تولید میکند و در اختیار سازندگان خودرو قرار میدهد، یک معامله رخ داده است.

* مصرف کننده به مصرف کننده (C2C) : در این مدل هر یک از مصرف کنندگان مستقیما با سایر مصرف کنندگان در ارتباط هستند. برای مثال افرادی که لوازم خانگی یا اتومبیل را با استفاده از پیام های تبلیغاتی در اینترنت می فروشند، خدمات شخصی در اینترنت و فروش اطلاعات تخصصی یا به اصطلاح کسب و کار اینترنتی از دیگر موارد این مدل هستند.

* تجارت به مصرف کننده (B2C) : شامل تجارت هایی است که از طریق فروشگاه های اینترنتی و بدون نیاز به هر گونه تعامل با انسان، کالاهایی را به عموم می فروشند. این همان تصوری است که مردم از تجارت الکترونیک دارند. برای مثال می توان به فروشگاه اینترنتی آمازون اشاره کرد.

* مصرف کننده به تجارت (C2B) : این مدل مربوط به افرادی است که از اینترنت برای فروش محصولات یا خدمات به سازمان ها یا افراد حقوقی استفاده می کنند که به دنبال خرید این محصولات یا خدمات با قیمت های پایین تر هستند.

 

مزایای تجارت الکترونیک

مزایای تجارت الکترونیکی را به طور گسترده میتوان در سه دسته عمده طبقه بندی کرد که شامل: مزایای سازمان ها – مزایای مصرف کنندگان – مزایای جامعه که توضیحاتی برای هر دسته داده میشود.

مزایای تجارت الکترونیک برای سازمان ها

* کاهش قیمت خرید مواد اولیه

* به سازمان ها کمک میکند تا هزینه های ایجاد فرآیند، توزیع، بازاریابی و مدیریت اطلاعات مبتنی بر مقاله را با دیجیتالی کردن اطلاعات کاهش دهند.

* به ساده کردن فرآیندهای تجاری کمک میکند و باعث سریعتر و کارآمدتر شدن آنها میشود.

* باعث افزایش بهره وری سازمان ها میشود.

* تصویر برند شرکت را بهبود می بخشد.

* به سازمان برای ارائه خدمات بهتر مشتری کمک میکند.

* کار تهیه کاغذ را کاهش میدهد.

* کاهش زمان چرخه تولید

* تراکنش های فوری

* سفارشی نمودن

 

 

مزایای تجارت الکترونیک برای مصرف کنندگان

* راحتی در خرید

* صرفه جویی در زمان

* بدست آوردن کوپن ها و تخفیف ها

* مشتریان قادراند از محصولات در شهر ها و کشورهای دیگر نیز بهره مند شوند.

* مشتری می تواند در هر زمان و مکان ( حتی خارج از زمان اداری) از محصولات و خدمات بهره مند شود.

* امکان تعامل بیشتر بین مشتری ها و فروشندگان

* وجود طیف وسیعی از گزینه های مختلف

* راحتی در مقایسه

* راحتی در یافتن بررسی ها و نظرات

* قیمت مقرون به صرفه

 

 

 

مزایای تجارت الکترونیک برای جامعه

* کاهش آلودگی هوا در نتیجه ی کاهش ترافیک جاده ها.

* در دسترس قرار دادن محصولات و خدمات برای روستاییان.

* کمک به دولت برای ارائه خدمات عمومی مانند مراقبت های بهداشتی، آموزش، خدمات اجتماعی با هزینه کمتر و به شیوه ی بهتر.

* کمک به کاهش قیمت محصولات.

* کار و تحصیل در خانه

* بالا رفتن فرهنگ اجتماعی

* افزایش استاندارد و کیفیت زندگی مردم

* نیازی نیست برای خرید مسافرتی انجام شود

 

 

معایب تجارت الکترونیک

* خرید بعضی ار محصولات آنلاین دشوار است

* حفظ حریم خصوصی

* مشکلات مالیاتی

* نیاز به اینترنت

* کیفیت نداشتن محصولات

* مسائل حقوقی

* هزینه زیاد فناوری

* مشکلات حمل و نقل

* امنیت

* خرابی سایت

* امکان آزمایش کردن محصول وجود ندارد

* تحویل دیر هنگام

* ترس

* هزینه بالای کار

* عدم تماس شخصی

* کلاه برداری در کارت اعتباری

* وابستگی به وب سایت

* رقابت شدید

 

شما می توانید فایل pdf این مقاله را نیز دانلود کنید

تجارت الکترونیک چیست و چه مزایایی دارد