تعریف رضایت شغلی

ما هر روز در محیط کار هستیم. بخش مهمی از زندگی‌مان را محیط کار و نوع کارما تشکیل می‌دهد. کارفرما و همکاران و نوع شغلی که داریم اثر مستقیمی بر کیفیت زندگی ما دارد. نیمی از روابط مهم و اساسی ما در جامعه به محیط کار ما مربوط می‌شود. بهترین شغل‌ها همیشه میزان رضایت بالایی را برای صاحبان آن مشاغل می‌آورد.
رضایت شغلی حوزه‌ای است که درآن عوامل اجتماعی، جامعه شناختی، اقتصادی نیز نقش دارند.
رضایت شغلی مفهومی است که بیان کننده علاقه افراد نسبت به محیط و نوع کارشان می‌باشد. برخی افراد از کار خود بدشان می‌آید اما مجبورند آن شغل را انجام دهند.

اهمیت رضایت شغلی

سازمان‌ها با داشتن نیروی انسانی علاقمند به کار، و پر انرژی خلاق بهترین سوددهی و بازدهی را خواهند داشت. رضایت شغلی برای همه کسب و کار دارای اهمیت فراوان است و تأثیر به سزایی بر رشد مجموعه کاری و رسیدن به اهداف دارد.
وقتی فرد به شغل خودش اعتماد و علاقه لازم را داشته باشد، خلاقیت و استعدادش در زمینه شغلی شکوفا می‌شود. اما اگر فردی عدم رضایت درونی از حیطه کاری‌اش داشته باشد، دچار استرس و عملکرد پایین می‌شود. تا جایی که احتمالاً تصمیم به ترک محیط کار را بگیرد.

معیارهای رضایت شغلی

در تحقیقات مختلفی که در اغلب کشورهای اروپایی و آسیایی انجام شده است. کشور سوییس بیشترین میزان رضایت شغلی را به خود اختصاص داده است. که رضایت شغلی شامل مواردی مانند: امنیت شغلی, قدرت ریسک پذیری و اعتماد به نفس و مهارت در انجام کارها و میزان دستمزد سالیانه می‌باشد.
رضایت شغلی در سه بعد سازمانی، فردی و محیطی تقسیم بندی شده است.

بعد فردی رضایت شغلی

یک فرد به دلایل گوناگون می‌تواند از شرایط محیط کارش رضایت یا عدم رضایت داشته باشد. ممکن است فردی در محیط ایده آل مشغول به کار باشد اما نوع کار مطابق استعدادها و توانایی‌های او نباشد. یا به دلیل کسب درامد در محیطی مشغول است اما هیچ علاقه‌ای نسبت نوع کار ندارد. در نتیجه احساس خوب و رضایتمندی از شغلش ندارد.

پارامتر سازمان درایجاد رضایت شغلی

در درون سازمان مجموعه از عوامل تعیین کننده رضایت شغلی فرد در سازمان هستند. این عوامل شامل: دستمزد و پاداش، تعاملات میان همکاران، کارفرمای مناسب و ایده آل، ارتباط محیط کار و نوع کار با توانایی‌های فردی، ثبات شغلی، امکان پیشرفت در حیطه کاری، درامد افزایشی می‌باشد.
اگر در محیط کاری کارفرما ارزش به کارکنان بدهد و آنها را برای پیشرفت تشویق نمایید. اگر کارفرما بیش از حدی که دستمزد می‌دهد از کارکنانش انتظار نابه جا نداشته باشد، بیمه و مزایایی کارکنان را به موقع پرداخت نماید. همواره در حال ارتباط مستقیم با تمام کارمندان باشد و توانایی رفع مشکلات کارمندان را داشته باشد. حتماً سازمان رشد بالقوه‌ای دارد و کارمندان با علاقه بیشتری کارهای محوله را پیش می‌برند.

همدلی میان همکاران نیز از عوامل سوق دهنده سازمان برای تبدیل شدن به یک محیط ایده آل می‌باشد. رفتارسازمانی نیز برای بهبود رضایت شغلی اهمیت دارد. حمایت درون سازمانی و محیط کاری دوستانه رضایت و کیفیت کاری را افزایش می‌دهد.
اگر کارمندان اطمینان لازم برای حفظ شغل حتی در شرایط آشفتگی اقتصادی را داشته باشند به محیط کاری اعتماد بیشتر دارند و با علاقه بهتر کار می‌کنند. اما اگر احساس کند که آینده شغلی‌اش تضمین نشده و هر گاه ممکن است اخراج شود، حس رضایت و ارامش کمتری در محیط کارش دارد.
در محیط کاری اگر علاوه بر دستمزد مزایای خوب مانند: وعده‌های غذایی رایگان، حمل و نقل رایگان، سفرهای کوتاه مدت یا بن‌های کالا و خدمات و بیمه‌های عمر یا بازنشستگی به کارمندان داده شود. افراد قطعاً با کیفیت بهتری فعالیت می‌کنند.

بعد محیطی مؤثر بر رضایت شغلی

نوع محل کار و عواملی محیطی مثل نور اتاق یا فضای کاری مرتب و لباس کار عواملی هستند که در میزان روحیه و انرژی افراد برای ادامه کار روزانه مؤثر هستند.
مثلاً در محیط‌های اداری نوع دکوراسیون و به طور کلی فضای اداره نقش مهمی در روحیه افراد دارد.
اگر توجه نمایید در شرکت‌های بزرگی مانند گوگل یا در اداره‌های مهم فضای ساختمانی و محیطی بسیار جذاب ودلنشین است.
البته این از ویژگی‌هایی است که کمتر مورد اهمیت قرار می‌گیرد. اما تأثیر خاصی بر روحیه و تمرکز افراد در حین کار دارد. همانطور که این نکات در محیط منزل می‌تواند. حس رضایت و یا انرژی در فرد ایجاد نماید قطعاً رسیدگی به همچین معیاری در محیط کار نیز می‌تواند مؤثر باشد.

چند نکته برای فراهم آوردن حس مثبت در محیط کار

محول کردن وظایف بالاتر

اگر مدیر یا کارفرما بعد از مدتی به کارمند ترفیع رتبه و مسئولیت دهد. اعتماد به نفس بهتری در کارمندان ایجاد و در نهایت اهداف سازمان بهتر اجرا می‌شود. مثلاً برگزاری یک همایش یا سمینار یا برنامه‌ای خاص را باید به عهده تعدادی کارمندان قرار داد، زیرا کارهایی که همراه با اعطای مسولیتی خاص بر عهده کارمندان هستند رضایت شغلی بیشتری را برای افراد دارد.

حقوق و مزایا

حقوق و پاداش نقدی از مهمترین عوامل رضایت شغلی است. زیرا پول تأمین کننده کل نیازهای روحی و زندگی است. هدف اصلی در تمام مشاغل رفع نیازهای مادی است.
بسیاری از مشاغل نیز به دلیل بی توجهی به نیازهای افراد و کارکنان فقط یک حقوق مکفی پرداخت می‌کنند . و همین امر دلسردی بالایی را در افراد ایجاد می‌کند و به دلیل نگرانی‌های اقتصادی و فشارهای روانی ناشی از آن احتمال زیاد کارایی پایینتری دارند و حتی بعضی از افراد به این دلایل دائماً در حال تغییر شغل هستند تا حقوق بیشتری دریافت نمایند.

خلاقیت و توجه به استعدادهای کارکنان

اگر کارفرمایان به کارکنانشان فرصتی برای ارائه استعداد بدهند، قطعاً افراد با بروز خلاقیت‌های ذهنی خود و به کار گیری آنها در محیط کاری رضایت و همکاری بیشتری دارند. اگر کارفرما این اجازه را به کارمند بدهد .قطعاً با سوددهی بالایی می‌تواند از خلاقیت‌های بکر کارمندان بهره وری داشته باشد.
در کشورهای پیشرفته همواره جلسات به عنوان طوفان فکری تشکیل می‌دهند تا از خلاقیت‌های کارمندان برای ایجاد نوآوری در سازمان استفاده کنند.

زمان کاری

مدت زمان انجام کار نیز از پارامترهای اساسی رضایت شغلی است. میزان زمان کار اگر به گونه‌ای باشد که اکثر شبانه روز فرد را بگیرد نهایتاً فرد از لحاظ روحی دچار مشکلات بسیاری می‌گردد. برخی از کارها امروزه هستند که فرد ساعات مختلف یا به صورت نیمه وقت قادر به انجام آن می‌باشد.
این نوع از مشاغل نیمه وقت طبیعتاً آزادی بهتری برای کارمندان دارند و میزان رضایت نیز بیشتر است. اما مشغل فنی و کارگاهی در ایران مدت زمان زیادی را از افراد برای انجام فعالیت می‌گیرند و در ضمن به مرور زمان فشارهای زیادی بر فرد ایجاد و حتی ممکن است افسردگی برای کارمندان را ایجاد نمایند.

شفافیت در انتظارات شغلی

عدم شفافیت در محدوده نقش و وظایف افراد در سازمان مشکل بزرگی است. زمانی که میان اهداف سازمان و فعالیت‌هایی که توسط تیم‌ها روزانه انجام می‌شود هماهنگی نداشته باشد امکان ندارد سازمان به تحقق اهدافش برسد.
زمانی که کارفرما بیش از حد و فراتر از مرز وظایف کارکنان انتظار فعالیت داشت باشد یا فعالیتهایی را در روز به کارمندان محول نماید که فشار کاری را بالا و میزان خستگی و فشار را بر افراد بالا ببرد زمینه برای از بین رفتن رضایت شغلی فراهم می‌گردد. باید اهداف سازمان و وظایف شخصی کارمندان برایشان شفاف شرح داده شود تا سمت تحقق اهداف پیش روند.

با در نظر گرفتن مواردی که در مقاله ذکر شد کیفیت روند کاری و سرعت تولید یا خدمات در محیط کار بالا می‌رود. در این صورت با تلاش مستمر و مفید کارمندان اهداف شرکت‌ها و هم کارمندان به اسانی فراهم شده است. و تا حدی بر روند اقتصادی نیز مؤثر خواهد بود. پس در حیطه کسب وکارها فراهم آوردن رضایت شغلی از اهداف اصلی سازمان‌ها باید باشد.

برای دانش بیشتر در زمینه کسب وکار مقاله رهبری کسب و کار را نیز مطالعه نمایید.